Constant. Religie, protest en idealisme

Constant Nieuwenhuys (1920-2005), bekend als Constant, wordt geassocieerd met Cobra en het urbanistisch visionaire project New Babylon. Dit voorjaar wijdt Museum Krona een expositie aan een minder bekende kant van zijn oeuvre: zijn religieus werk. Constants katholieke achtergrond vertaalde zich in zijn jonge jaren in Bijbels geïnspireerde schilderijen. Na zijn breuk met de kerk verdwijnen religieuze motieven naar de achtergrond en richt zijn aandacht zich op sociaal geëngageerde en idealistische projecten. In zijn laatste periode keert religie weer terug, ditmaal als gevolg van zijn belangstelling in de kunstgeschiedenis. 

De expositie belicht deze momenten, beginnend bij de Emmausgangers, zijn eerste schilderij, via het protest tegen de oorlog in Vietnam tot zijn late doeken met titels als L’Ulitima Cena en La Samaritaine. 

Reserveer uw ticket(s)

Samenwerking met Stichting Constant

In 2021-2022 (honderd-en-een jaar na de geboorte van de kunstenaar) vind een scala aan exposities en andere initiatieven plaats onder de naam Constant 101. Fondation Constant doet sinds 2011 intensief onderzoek naar het oeuvre van Constant. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat religie geen grote, maar wel degelijk een vormende rol heeft gespeeld in het leven en het werk van Constant. Constant groeide op in een katholiek milieu en bezocht het Sint Ignatiuscollege in Amsterdam. In 1936 schildert hij zijn eerste olieverfschilderij De Emmaüsgangers.                 

Piëta’s en kruisigingen volgen. Niet veel later neemt hij echter afstand van de kerk, in de oorlog volgt zelfs een definitieve breuk.  Religieuze thema’s maken plaats voor engagement en idealisme. Zijn geloof in een betere wereld, subliem vastgelegd in het omvangrijke project New Babylon, wordt wel haast op predikende wijze uitgedragen. 

Eind jaren zestig maakt de utopie plaats voor verzet, voor protest tegen de oorlog in Vietnam. Constant keert terug naar de schilderkunst, meet zich aan oude meesters. Literaire, mythologische en religieuze bronnen komen samen in de schilderijen uit deze periode. Doeken als het Proces en L’Ultima Cena staan na aan elkaar. Het kenmerkt de blijvende bevlogenheid en het sociaal engagement van de kunstenaar Constant.

l’Ultima Cena

Dit werk vormt tevens een verbindende factor met de tentoonstelling Het Laatste Avondmaal. Van Da Vinci tot Mamedov, die parallel loopt aan Constant. Religie, protest en idealisme. In de tentoonstelling wordt ontvouwd hoe het meesterwerk van Da Vinci vele andere kunstenaars heeft geïnspireerd, met het vijfdelige fotowerk van fotograaf-cineast Raoef Mamedov in de hoofdrol. Recent wist Museum Krona het werk, waarin Mamedov de rollen van Jezus en zijn apostelen toebedeeld aan mensen met een downsyndroom, te verwerven.

Reserveer uw ticket(s)

De tentoonstelling Constant. Religie, protest en idealisme is te zien in Museum Krona van 19 maart t/m 22 mei 2022 en is tot stand gekomen in samenwerking met Fondation Constant.

Eerste afbeelding | Constant (1920-2005). L'Ultima Cena, 1979. Collection Gijs Dreesmann. Foto Tom Haartsen, ©Constant / Fondation Constant c/o Pictoright Amsterdam, 2022